Cao su crepe là một trong những dòng sản phẩm cao su tự nhiên có giá trị cao, nổi bật với bề mặt nhám mịn, thoáng khí và độ linh hoạt vượt trội. Sản phẩm này được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau, từ sản xuất giày dép, thiết bị y tế đến các linh kiện kỹ thuật yêu cầu độ đàn hồi và độ bám dính cao.

Tùy theo yêu cầu về độ tinh khiết và tính chất của thành phẩm, cao su crepe có thể được sản xuất từ mủ nước hoặc mủ đông – mỗi loại có quy trình chế biến riêng biệt.

1. Cao su crepe sản xuất từ mủ nước

1.1 Thu hoạch và ổn định tại chỗ

Mủ nước được khai thác trực tiếp từ cây cao su thông qua quá trình cạo mủ. Ngay sau khi thu hoạch, mủ được ổn định tại chỗ bằng cách bổ sung các chất ổn định như ammonia (NH₃) hoặc sodium bisulphite (NaHSO₃). Mục đích là ngăn ngừa quá trình oxy hóa và đông tụ sớm, giữ cho mủ ở trạng thái lỏng tinh khiết. Sau đó, mủ được gom và vận chuyển về nhà máy để tiếp tục xử lý.

1.2 Ổn định bổ sung (nếu cần)

Khi mủ có dấu hiệu xuống cấp nhẹ hoặc cần lưu trữ lâu hơn, nhà máy sẽ bổ sung thêm chất ổn định với liều lượng thích hợp. Nếu mủ đã được xử lý tốt và vận chuyển nhanh, bước này có thể được lược bỏ.

1.3 Chuẩn hóa & loại bỏ tạp chất

Mủ cao su được pha loãng để đạt độ nhớt và đồng nhất phù hợp. Sau đó, để yên cho các hạt có màu lắng tự nhiên, hình thành hai lớp. Lớp màu vàng và các tạp chất sẽ được vớt bỏ, chỉ giữ lại phần mủ trắng sạch, giúp sản phẩm đạt chất lượng cao hơn.

1.4 Thêm chất tẩy trắng (nếu cần)

Với các yêu cầu cao về màu sắc (đặc biệt trong sản xuất crepe trắng), nhà máy có thể thêm chất tẩy trắng để loại bỏ sắc tố tự nhiên, giúp sản phẩm có màu trắng sáng hơn.

1.5 Đông tụ

Mủ được đông tụ bằng cách thêm các loại axit như axit acetic hoặc axit formic. Axit giúp các hạt cao su kết dính và tạo thành khối rắn – là bước chuyển mủ từ thể lỏng sang rắn để chuẩn bị cán mỏng.

1.6 Nghiền mỏng & cán crepe, kết hợp rửa sạch

Các khối cao su được cắt nhỏ, nghiền mỏng rồi đưa vào hệ thống cán crepe gồm:

Cán lưới: tạo vân nhám để thoát nước nhanh.

Cán trơn: làm mịn bề mặt tờ cao su.

Trong suốt quá trình cán, cao su được phun nước liên tục để rửa sạch acid dư và tạp chất, đảm bảo độ sạch cho sản phẩm.

1.7 Sấy khô

Cao su sau khi cán được đưa vào buồng sấy có kiểm soát nhiệt độ và thông gió. Thời gian sấy từ 3–4 ngày, giúp cao su khô đều và đạt độ bền cơ lý mong muốn.

1.8 Hoàn thiện sản phẩm

Tờ cao su sau khi sấy sẽ được gấp và cán lại bằng máy (dry blanket milling) để làm phẳng và đồng đều. Cuối cùng, cao su được cắt theo kích thước quy chuẩn, đóng gói và sẵn sàng xuất xưởng.

2. Cao su crepe sản xuất từ mủ đông

Mủ đông bao gồm các loại như mủ chén, mủ dây – là mủ đã đông tụ tự nhiên khi tiếp xúc với không khí. Do quá trình oxy hóa tự nhiên và lẫn nhiều tạp chất như mảnh cây, bụi bẩn,… nên mủ đông có độ tinh khiết thấp hơn mủ nước. Chúng thường được dùng để sản xuất cao su crepe nâu – loại không yêu cầu cao về màu sắc hay độ sạch, phù hợp với các ứng dụng công nghiệp.

2.1 Ngâm rửa sơ bộ

Sau khi thu gom và vận chuyển về nhà máy, mủ đông được ngâm rửa để loại bỏ các tạp chất lớn và đất cát bám vào.

2.2 Nghiền mỏng & cán crepe

Mủ đông sau khi rửa sạch được xử lý qua hệ thống nghiền và cán crepe tương tự như quy trình của mủ nước, nhưng không cần bước đông tụ bằng axit do mủ đã tự kết khối từ trước.

2.3 Sấy khô và hoàn thiện

Cao su sau cán được sấy khô, rồi đưa qua bước cán lại, cắt và đóng gói như cao su crepe trắng. Tuy nhiên, thành phẩm có màu nâu tự nhiên và không yêu cầu xử lý tẩy trắng.

3. Ứng dụng của cao su crepe

Crepe trắng: Dùng trong các sản phẩm đòi hỏi cao về độ sạch và đàn hồi như thiết bị y tế, dụng cụ thể thao, đế giày cao cấp…

Crepe nâu: Phù hợp với các ứng dụng kỹ thuật, sản phẩm đệm, tấm lót, vật liệu cách âm…

4. Kết luận

Dù được sản xuất từ mủ nước hay mủ đông, cao su crepe vẫn đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng cao su tự nhiên, nhờ đặc tính nhám mịn, thoáng khí và độ linh hoạt cao. Việc kiểm soát quy trình sản xuất một cách nghiêm ngặt không chỉ giúp tối ưu chất lượng sản phẩm, mà còn gia tăng hiệu quả kinh tế và độ tin cậy trong ứng dụng công nghiệp.

Tài liệu tham khảo

Subhashani, S., & Karunathilaka, K. (2020, July). Study of crepe rubber manufacturing process, economical state and waste management in Sri Lanka. Journal of Research Technology and Engineering, 1(3), 28–? (Issue 3, số trang bắt đầu tại 28). Retrieved from https://www.jrte.org/2020/07/04/study-of-crepe-rubber-manufacturing-process-economical-state-and-waste-management-in-sri-lanka/

Prescott Instruments. (2023, November 17). From harvest to quality control: A guide to natural rubber processing and testing. Prescott Instruments. Retrieved July 19, 2025, from https://www.prescott-instruments.com/natural-rubber-processing-and-testing/